Ölen kimse yakınlarıyla görüşebilir mi? Ölüler birbiriyle görüşür mü?
Miscellanea / / March 23, 2022
Bedenler çürüyüp toprak olduğu zaman ruhlar baki kaldığı için "ruhlar âlemi" de denilen ölümden sonraki hayat, gaybi konulardandır. Hayatta olan insan ile ebedi âleme göçmüş olan kişi ayrı mekanlardadır. Peki insanlar tarafından çok merak edilen ölen kimse yakınlarıyla görüşebilir mi? Ölüler birbiriyle görüşür mü sorularının yanıtını sizler için hadis ve ayet kaynaklarından araştırdık.
Allah (c.c) kullarına Ankebut Suresi'nin 57. Ayetinde, her canlının ölümü tadacağını buyurmuştur. İnsanın madde alemi olarak tanımlanan dünyada, yaşamının son bulmasıyla artık berzah âlemine göç etmiş olur. Oradakilerin kendilerine göre bir hayatı vardır. Henüz madde âleminde bulunanlar, ruhun bedenden sonraki hayatını ve orada kişinin neler hissettiğini, nelerle karşılaşacağını hissedip bilemez. Bu konudaki bilgilere Kur'an-ı Kerim'deki ayetlerden ve Peygamber Efendimiz (SAV) hadisleriyle öğrenebiliriz.
Ölüler birbiriyle görüşür mü?
ÖLÜLER BİRBİRİYLE GÖRÜŞÜR MÜ?
Bir rivayete göre "Ölüler birbirini bilir mi?" sorusuna Peygamber Efendimiz (SAV) şöyle buyurmuş:
"Evet, nefsim yed-i kudretinde olan Allah'a yemin ederim ki onlar, kuşların ağaçların tepelerinde birbirlerini bildiği (tanıdıkları gibi) birbirlerini bilirler."
Böylelikle mü'min ruhların berzah âleminde birbirleriyle görüştüklerini Peygamberimizin (SAV) hadislerinden anlamaktayız. Bunun yanısıra rivayetler arasında ölülerin hayattakilerden haber aldıkları ve kabirlerinin başına giden kimseleri gördükleri yer alıyor. Mümin ruhlar nimet içinde oldukları için ve ruhları huzur içindeyken Gayri Müslimlerin ve günahları fazla olan mü'minlerin ruhları azapla meşguldür.
Berzah aleminde ruhlar nimet içinde olanlar ve azap içinde olanlar olarak iki kısma ayrılırlar. İbnü'l-Kayyim'e göre azapta olan ruhlar birbirleriyle görüşmeye fırsat bulamazlar. Onlar bir nevi tutuklu gibidirler. Ama tutuklu olmayıp serbest olan, yani nimet içindeki ruhlar birbirleriyle buluşup görüşürler, birbirlerini ziyaret ederler. Hz. Peygamber (asm)'in ruhu ise Refiku'l-A'lâ'dayken (en yüksek mertebe) her ruh, amelde kendi dengi ve kendi derecesinde olan arkadaşlarıyla beraber olur.
Allah (c.c) Nisa Suresi'nin 69. ayetinde, "Kim Allah'a ve Resul'e itaat ederse, işte onlar, Allah'ın kendilerine nimet verdiği, nebiler, sıddıklar, şehitler ve salihlerle beraberdirler. Onlar ne iyi arkadaştırlar!" buyurmuştur.
وَمَن يُطِعِ اللّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيْهِم مِّنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِينَ وَحَسُنَ أُولَئِكَ رَفِيقًا
"Ve men yutiıllahe ver resule fe ulaike meallezine en'amellahu aleyhim minen nebiyyine ves sıddikine veş şuhedai ves salihin, ve hasune ulaike rafika."
Allah (c.c) kullarına âyet-i kerimeyle, ruhların berzah âleminde birbirlerine kavuşacaklarını bildirmiştir. Nitekim bu ayetin iniş sebebi olarak şöyle bir olay anlatılmaktadır:
Ashaptan biri, öldükten sonra Hz. Peygamber (asm)'in makamının kendilerinden çok yüce olacağını ve Hz. Peygamber (asm)'den ayrı kalacaklarını düşünerek üzülmüş ve ağlamış. Üzüntüsünün sebebini soran Hz. Muhammed (asm)'e: "Biz dünyada senden ayrılmaya hiç tahammül edemiyoruz ya Rasulullah. Öldükten sonra senin merteben bizden yüce olacağı için seni göremeyeceğiz. Senin ayrılığına nasıl tahammül edebilirim?" diye derdini açar. Bu olay üzerine yukarıdaki âyet nâzil olmuş ve Allah'ı ve Rasulullah'ı sevenlerin berzah âleminde ve âhirette de, dünyadaki gibi, Hz. Rasûl ile birlikte olacakları bildirilmiştir.
Ölen kimse yakınlarıyla görüşebilir mi?
ÖLÜLER HAYATTAKİLERLE GÖRÜŞEBİLİR Mİ?
Henüz hayatta olanların berzahtakilerle görüşmesi uyanık ya da uyku halinde olabilir. Hayattakilerin berzahtakilerle rüyada görüşmeleri İbnu'l-Kayyim'e göre nübüvvetin bir parçası olan sâlih rüyalardandır ve İlmi ifade eder. Erzurumlu İbrahim Hakkı da bu konuda, "Ölüleri rüyada hayırla veya şerle görmek, onların halini aynen bilmektir. Bu, ölünün halini bildirmek veya uyanık olmayı sağlamak içindir..." diyerek ölüleri rüyada görmenin, sâdık rüyalardan olduğuna işaret etmiştir. Nitekim Peygamber Efendimizin (SAV) Miraç'ta bazı peygamberlerin ruhlarıyla karşılaştığını haber veren ve kabir ziyaretini öğreten hadisleri, uyanıkken görüşmenin en büyük örneği ve olabilirliğinin delili olarak gösterilmiştir. Allah (c.c) Kur'an-ı Kerim'de Hz. Muhammed'e (SAV) hitaben:
"Senden önce gönderdiğimiz peygamberlerden sor ki; biz, Rahman'dan başka ibadet olunacak ilâhlar yapmış mıyız?" buyurmuştur. (Zuhruf/43.)
وَسْـَٔلْ مَنْ اَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رُسُلِنَاۗ اَجَعَلْنَا مِنْ دُونِ الرَّحْمٰنِ اٰلِهَةً يُعْبَدُونَ۟
"Ves-el men erselnâ min kablike min rusulinâ ece'alnâ min dûni-rrahmâni âliheten yu'bedûn(e)"